Skip to main content

Mind Reading

Τι θα συνέβαινε αν ο χώρος εργασίας μπορούσε να «διαβάσει» το μυαλό σας; Αν ήξερε πότε να σας δώσει απόλυτη ησυχία για συγκέντρωση και πότε να ενεργοποιήσει τις αισθήσεις σας για να σκεφτείτε δημιουργικά;

Σε έναν κόσμο όπου η προσοχή είναι πλέον σπάνιο αγαθό και η κόπωση μοιάζει με καθεστώς, ο σχεδιασμός των χώρων εργασίας περνά σε μια νέα εποχή. Οι εταιρείες επενδύουν όχι μόνο στην εργονομία και την ευελιξία, αλλά και σε κάτι πολύ πιο ευαίσθητο: στον τρόπο με τον οποίο ο χώρος επηρεάζει τη νοητική λειτουργία του ανθρώπου.

Δεν είναι πια αρκετό ένας χώρος να είναι “όμορφος”. Πρέπει να είναι ευφυής. Να “διαβάζει” την ανάγκη του εργαζομένου και να προσαρμόζεται. Να σιωπά όταν χρειάζεται συγκέντρωση. Να ζωντανεύει όταν επιδιώκεται δημιουργικότητα. Έτσι γεννιέται η ιδέα των ζωνών αισθητηριακής απομόνωσης και εμπλουτισμού — μια προσέγγιση που εμπνέεται από τη νευροεπιστήμη και εφαρμόζεται ήδη από τους πιο τολμηρούς workplace αρχιτέκτονες.

Η θεωρία είναι απλή αλλά ισχυρή. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος αποδίδει καλύτερα όταν βρίσκεται στο «γλυκό σημείο» διέγερσης – ούτε πολύ ήσυχα, ούτε πολύ έντονα. Η λεγόμενη καμπύλη Yerkes-Dodson, που περιγράφει αυτή τη σχέση μεταξύ ερεθισμάτων και απόδοσης, είναι πια βασικό εργαλείο για όσους σχεδιάζουν με επίκεντρο τη λειτουργία και όχι μόνο την αισθητική.

 

 

Στο πλαίσιο αυτό, οι ζώνες απομόνωσης λειτουργούν σαν νοητικά καταφύγια. Είναι χώροι ήρεμοι, με μαλακό φωτισμό, ουδέτερες υφές, χωρίς οπτικό “θόρυβο” ή ηχητικούς περισπασμούς. Όχι τόσο για ξεκούραση όσο για συγκέντρωση. Εκεί γράφονται δύσκολα κείμενα, λαμβάνονται σύνθετες αποφάσεις, χτίζονται στρατηγικές. Δεν θυμίζουν meeting room ούτε booth τηλεδιάσκεψης. Θυμίζουν… βιβλιοθήκη. Ή καλύτερα: ένα δωμάτιο που ξέρει πώς να σιωπά.

Από την άλλη, υπάρχουν και οι στιγμές όπου το ζητούμενο δεν είναι η ηρεμία αλλά η διέγερση. Οι ζώνες εμπλουτισμού γεννήθηκαν ακριβώς γι’ αυτό: για να ενεργοποιούν τις αισθήσεις όταν η δημιουργικότητα χρειάζεται ενίσχυση. Προβολές σε τοίχους, δυναμικός φωτισμός, απρόσμενα χρώματα, καλλιτεχνικές παρεμβάσεις. Ένας χώρος που δεν σου επιτρέπει να σκεφτείς με τον ίδιο παλιό τρόπο. Αλλάζει το πλαίσιο. Επομένως, αλλάζει και τη σκέψη.

Σε ερευνητικά κέντρα όπως το MIT, τέτοιες προσεγγίσεις έχουν μελετηθεί με εντυπωσιακά αποτελέσματα. Το πρόγραμμα “Mediated Atmospheres” έδειξε πως οι εργαζόμενοι που βρίσκονταν σε περιβάλλοντα εμπνευσμένα από φυσικά ή κοινωνικά σκηνικά – όπως ένα δάσος ή ένα καφέ – εμφάνιζαν βελτιωμένη συγκέντρωση και ταχύτερη νοητική ανάκαμψη. Ο χώρος λειτουργούσε σαν σύμμαχος. Όχι σαν φόντο.

Αυτό που αξίζει να σημειωθεί είναι πως οι ζώνες αυτές δεν απαιτούν μεγάλες επεμβάσεις ή κόστος. Μπορούν να είναι μικρές γωνιές εντός ενός ευρύτερου open space. Ένα booth με σωστό φωτισμό. Ένα δωμάτιο με ρυθμιζόμενα στοιχεία. Δεν είναι τα τετραγωνικά που μετρούν. Είναι η πρόθεση και η ακρίβεια του σχεδιασμού.

Οι αρχιτέκτονες που υιοθετούν αυτή τη λογική δεν σχεδιάζουν απλώς για τη σημερινή λειτουργικότητα. Δημιουργούν ένα περιβάλλον που σέβεται τον ψυχικό και νοητικό ρυθμό του χρήστη. Δείχνουν στους πελάτες τους πως η φροντίδα για την απόδοση δεν είναι θέμα KPI. Είναι θέμα χώρου.

Και αυτό, τελικά, είναι και το πιο δυνατό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Ένας χώρος που δεν είναι απλώς όμορφος ή τεχνολογικά σύγχρονος – αλλά ανθρώπινος, προσαρμοστικός και συναισθηματικά έξυπνος.

Στην inmind, πιστεύουμε ότι ο σχεδιασμός δεν πρέπει να “φωνάζει”. Πρέπει να καταλαβαίνει. Γι’ αυτό ενσωματώνουμε τέτοιες λύσεις στους χώρους που σχεδιάζουμε. Γιατί όταν ο χώρος εργάζεται υπέρ του ανθρώπου, ο άνθρωπος εργάζεται καλύτερα.

 

inmind

Redefining Workspaces

 

 

 

 

Πηγές / Αναφορές

  1. Yerkes, R. M., & Dodson, J. D. (1908). The relation of strength of stimulus to rapidity of habit-formation. Journal of Comparative Neurology and Psychology, 18(5), 459–482.
  2. Zhao, J. (2021). Where is remote work happening? MIT Urban Mobility Lab. Retrieved from https://mobility.mit.edu
  3. MIT Media Lab. (2019). Mediated Atmospheres: Environments that Adapt to You. Retrieved from https://news.mit.edu
  4. Taylor, R. P., Spehar, B., Van Donkelaar, P., & Hagerhall, C. M. (2011). Perceptual and physiological responses to Jackson Pollock’s fractals. Frontiers in Human Neuroscience, 5, 60.
  5. Work Design Magazine. (2022). Designing for Focus in Hybrid Workspaces. Retrieved from https://www.workdesign.com
  6. Deterding, S., Dixon, D., Khaled, R., & Nacke, L. (2011). From game design elements to gamefulness: defining gamification. Proceedings of the 15th International Academic MindTrek Conference.